We hebben allemaal overtuigingen. Dingen waar we van overtuigd zijn. Dingen waar we in geloven. Zowel over onszelf, over anderen, als over de wereld. Deze overtuigingen helpen ons de wereld en onszelf te begrijpen. Sommige overtuigingen zijn positief en sommige negatief.
Hoe ontstaan deze overtuigingen eigenlijk? En belangrijker; kunnen we hier verandering in brengen als deze ons in de weg gaat zitten? Zoals sommigen zeggen: kan ik ze Omdenken? Of zijn we nou eenmaal zo en kunnen we nooit meer veranderen? Deze blog geeft op deze vragen antwoord.
Het ontstaan van onze overtuigingen
In onze opvoeding krijgen we van onze omgeving allerlei boodschappen (overtuigingen) mee van onze ouderfiguren. Veelal helpende en bekrachtigende overtuigingen zoals “Je kan het”, “Je mag fouten maken” en “je mag jezelf zijn”. En ook een aantal belemmerende overtuigingen zoals: “wees voorzichtig”, “dit kan je beter niet doen” of “dit hoort niet”.
Al deze overtuigingen zijn bedoeld om je als kind te leren wat hoort en wat niet hoort. Je krijgt in de eerste 10 levensjaren de meeste overtuigingen mee die je mee zal dragen in de rest van je leven. Als kind neem je aan wat je ouderfiguren je vertellen. De overtuigingen worden dus als waarheid in je systeem opgeslagen. Deze overtuigingen bepalen vervolgens jouw gedrag.
Wat er echter gebeurt, is dat wanneer we eenmaal overtuigd van iets zijn, we geneigd zijn om hiervoor extra bewijs te zoeken in plaats van tegenbewijs. Dit is een heel natuurlijk proces omdat we zo slim mogelijk met onze energie om willen gaan. Het kost minder energie als je ergens bewijs voor vindt dan wanneer je je eigen overtuigingen in twijfel trekt. Jezelf afvragen of iets wel klopt kost veel meer energie dan te kunnen zeggen “zie je wel, dat dacht ik al!” We zijn dus geneigd om onze kinderlijke overtuigingen niet meer in twijfel te trekken.
Hierdoor kan het later wel lastiger voor je worden. Als je als kind hebt geleerd om voorzichtig te zijn, kan je het in het hier en nu lastig vinden om nieuwe uitdagingen aan te gaan. Wanneer je als kind hebt gehoord dat je niet zelf dingen kan doen, kan dat ervoor zorgen dat je nu jezelf afwachtend opstelt.
Ben ik veranderbaar?
Of je jouw overtuigingen kan veranderen ligt erg aan jouw eigen overtuigingen. Wanneer je overtuigd bent dat je nou eenmaal zo bent en dat je dit niet kan veranderen, zal je geneigd zijn je hierop te focussen en bewijs hiervoor te zoeken. Wanneer je gelooft dat je een bepaalde overtuiging ooit hebt aangeleerd en dus ook iets anders kan aanleren, zal je daar bewijs voor zoeken!
Om jouw overtuigingen te kunnen veranderen is het dus belangrijk om te beseffen dat we geneigd zijn om te zoeken naar bewijs van deze overtuiging. Vanuit dit besef kunnen we actief op zoek gaan naar bewijs voor een andere overtuiging.
Stel je voor dat ik ervan overtuigd ben dat mijn partner in huis niks doet. Dat betekent dat wanneer hij dingen in huis doet ik dit niet bewust zal zien omdat dit niet klopt met mijn overtuiging. En zodra hij op de bank ploft en de tv aanzet denk ik gelijk: “zie je wel! hij doet ook niks in huis”.
Vervolgens kan ik mij afvragen of het nou echt zo is dat hij niks doet. Want ik besef tenslotte nu dat ik vooral bewijs zoek van mijn eigen overtuiging!
Als ik mijn overtuiging nou eens zou veranderen in “Mijn vent doet ook een hoop in huis” en vanuit die overtuiging eens mijn partner ga observeren. Dan zie ik opeens wel dat hij de spullen meeneemt naar de keuken. Of merk ik opeens dat hij wel dingen mee naar boven neemt!
Door mijn overtuiging te veranderen (de bril waardoor ik naar de wereld kijk) ga ik mij dus focussen op andere dingen. Ik ga dus actief op zoek naar bewijs voor mijn nieuwe overtuiging. En op die manier ga ik deze overtuiging ook geloven omdat ik steeds meer bewijs vind voor deze nieuwe overtuiging.
Dit proces heeft natuurlijk wel even tijd nodig. Wanneer ik al jaren een bepaalde overtuiging heb, heeft het wel aandacht en tijd nodig om een nieuwe overtuiging te gaan geloven. En toch, alles wat je aandacht geeft groeit!
Dus wanneer je merkt dat een overtuiging je in de weg zit, kan je deze veranderen!
Je kan jouw overtuigingen ook voorstellen als paden die door een dichtbegroeid grasveld heenlopen met heel hoog gras. De paden (overtuigingen) die je al kent zijn al vaak bewandeld en daar kan je makkelijk doorheen lopen. De nieuwe overtuigingen zijn nog paden die niet zijn bewandeld. Wanneer je deze weg inslaat is het pad nog dichtbegroeid en val je soms over stenen die je niet ziet. Wanneer je de nieuwe paden vaker gaat bewandelen, wordt de weg steeds duidelijker zichtbaar en makkelijker bewandelbaar. Net zolang totdat het pad net zo duidelijk aanwezig is als het oude pad. En je zal ook merken dat wanneer je minder aandacht geeft aan de oude overtuigingen (of aan het oude pad) deze ook langzaamaan gaat begroeien. Het oude pad wordt minder duidelijk als je er niet meer overheen wandelt.
Hoe creëer je nieuwe overtuigingen?
Hieronder wat tips om actief met jouw overtuigingen aan de slag te gaan:
- Schrijf eerst zoveel mogelijk helpende overtuigingen voor jezelf op (deze beginnen vaak met “ik kan…” of “ik ben….” of “ik mag……” etc.
- Schrijf vervolgens zoveel mogelijk belemmerende/ negatieve overtuigingen voor jezelf op (deze beginnen vaak met “ik moet….”, of “ik kan niet…..” of “ik mag niet…..”
- Bepaal nu de 3 belangrijke helpende en belemmerende overtuigingen
- De 3 meest helpende overtuigingen houd je vast en herhaal je zo vaak als je wilt!
- Voor de belemmerende overtuigingen schrijf je vervolgens op:
- Weet ik zeker dat deze overtuiging klopt?
- Helpt deze overtuiging mij nog?
- Hoe zit deze overtuiging mij in de weg?
- Hoe zou ik mij voelen als ik deze overtuiging niet zou hebben? Opgelucht? Onspannen? Of……….?
- Welke nieuwe helpende overtuiging wil ik hiervoor in de plaats? Schrijf het tegenovergestelde op van jouw belemmerende overtuiging en maak er een helpende overtuiging van.
Voor jouw nieuwe overtuigingen ga je de komende tijd bewijs zoeken. Wanneer klopt deze overtuiging al? Op welke momenten (hoe klein soms ook in het begin) ervaar ik dat deze overtuiging waar zou kunnen zijn. Schijf zoveel mogelijk dingen op die als bewijs dienen voor jouw nieuwe overtuiging
Wees je er van bewust dat de negatieve overtuigingen die je op dit moment gelooft, ook ergens aangeleerd hebt, dus de nieuwe overtuiging kan je ook aanleren. En ja, ik ben mij bewust dat dit ook een overtuiging is 😉 Eentje die mij enorm helpt in het kunnen veranderen van negatieve overtuigingen in positieve overtuigingen!
Meer weten? Neem gerust contact op, ik hoor graag van je!
