In mijn praktijk kom ik vaak cliënten tegen die vertellen dat ze in gesprekken niet hun kracht zitten. Ze laten zich beïnvloeden door wat de ander zegt en achteraf weten ze niet waarom ze niet dat hebben gezegd wat ze wilden. Of zijn juist heel meer gaan verwijten of redderen. In dit artikel leg ik uit hoe dit onbewust werkt EN wat je eraan kan doen om meer bij jezelf te blijven in gesprekken.
In communicatie is er een aantal valkuilen waarin we kunnen lopen. Drie houdingen die er voor zorgen dat we te vaak in zo’n valkuil lopen, zijn door de leer van Transactionele Analyse (TA) samengebracht in wat de dramadriehoek wordt genoemd. De 3 houdingen triggeren en versterken elkaar, zodat we nog verder in het ‘drama’ verwikkeld te raken.
De drie zijden van de Dramadriehoek
De eerste houding is de Aanklager. De aanklager wijst met zijn vinger naar de ander en geef vooral aan watje niet goed doet. Hij vindt dat de ander dingen niet handig of slim aanpakt en laat de ander dat weten ook. De aanklagers manier van doen en laten is slimmer en handiger.
De tweede houding is de Redder. De redder hoort overal nood en geeft adviezen (gewild of niet), lost dingen voor anderen op en heeft de neiging om problemen van anderen op zijn eigen schouder te nemen
De derde houding is het Slachtoffer. Het slachtoffer haalt zichzelf naar beneden en geeft vooral aan wat hij zelf niet kan, arme ik! (denk aan Calimero 😉
Hoewel de intenties vaak positief zijn (iemand iets meegeven, helpen, hulp willen krijgen) zijn de effecten vaak dramatisch. De Aanklager onderschat andermans kunde, de redder onderschat andermans capaciteit om voor zichzelf te denken en het Slachtoffer haalt zichzelf naar beneden. De houdingen trekken elkaar ook nog eens aan. Wanneer het slachtoffer om hulp roept, staat er gelijk een redder (of meerderen!) klaar en wordt de slachtoffer weer bevestigd in zijn minderwaardigheid. Of het slachtoffer vindt een aanklager die met hem solt.
De kunst wordt dus om dit te herkennen en vervolgens uit deze dramadriehoek te komen, er een zogeheten Winnaarsdriehoek van te maken.
Hoe kun je de dramadriehoek doorbreken?
De Aanklager heeft te leren om ook naar zichzelf en zijn eigen aandeel te kijken in plaats van alleen de vinger naar de ander te wijzen. Hoe kan ik zeggen wat ik denk en vind en voel, zonder de ander te kwetsen?
De Redder heeft te leren om eerst te checken of er wel hulp van de Redder nodig is. Het leren de ander zichzelf te helpen is waardevoller dan dat de Redder steeds te hulp moet schieten. Check wat de ander zelf kan! Doe alleen wat nodig is (en niet meer). Het Slachtoffer heeft te leren om te kijken wat hij zelf kan en waar hij hulp bij nodig heeft. Die hulp heeft hij dan te leren vragen en hier zelf verantwoordelijkheid in leren nemen.
Wil je hier meer over weten of hier vaardiger in worden? Neem dan contact met mij op.
